Dzisiejsza sytuacja dla większości z nas nie jest łatwa. Co więcej, budzi wiele obaw o przyszłość i wcale w kontekście tej przyszłości nie pomaga. Wyczerpuje natomiast nasze zasoby energii i blokuje naszą proaktywność. Najwyższy czas przejąć na tym stanem kontrolę.

Strach a lęk
Wielu moich znajomych twierdzi, że czuje strach przed tym co nadchodzi. Tymczasem nie jest to strach, ale lęk. Z tego powodu warto umieć je od siebie odróżniać.
Ten pierwszy jest naturalną reakcją, która towarzyszy nam w sytuacjach realnego zagrożenia. Strach odpala w naszym organizmie sekwencję reakcji, które przygotowują nas do walki lub ucieczki. Przyśpieszone bicie serca, napięcie mięśni, wzrost ciśnienia krwi, rozszerzenie oskrzeli i źrenic.
Lęk jest natomiast odpowiedzią na negatywne nastawienie wykreowane przez nasz umysł, a nie na jakąś realną sytuację. Często jest wynikiem oczekiwania na bliżej nieokreślone, nieprzyjemne doświadczenie. Wywołuje w nas uczucie niepokoju i napięcia, doprowadzając do obniżenia nastroju i spadku aktywności. To dlatego tak wielu z nas twierdzi dziś, że nie ma energii do działania.
Siła przekonań
Genialnie siłę przekonań w jednym zdaniu podsumował Henry Ford: „Jeśli uważasz, że coś potrafisz to masz rację, jeśli uważasz że czegoś nie potrafisz, to także masz rację!”. Podobnie może być z przekonaniem odnośnie tego co się wydarzy w najbliższej przyszłości.
Nasz mózg w pierwszej kolejności próbuje nas uchronić przed tym co niebezpieczne i z tego powodu koncentruje się na zagrożeniach. W wyniku tego, kiedy w naszej głowie odpalają się tak zwane „filmy” na temat przyszłych wydarzeń, najczęściej mają one negatywne scenariusze.
I chce powiedzieć jasno. Nie oczekuję, że w tej sytuacji w jakiej jesteśmy zaczniesz tworzyć radosne i hiper optymistyczne scenariusze na przyszłość. Chcę natomiast, abyś zamiast wizji „zagłady” stworzył wizje działania lub chociażby wizję najlepszego przygotowania do niejasnej przyszłości.
Z tego względu chcę Ci zaproponować prostą technikę, która pochodzi z metody zwanej Racjonalną Terapią Zachowań.
5 pytań zdrowego myślenia
Ta technika pozwala na odnalezienie oraz zmianę negatywnych programów myślowych i zastąpienie ich bardziej adekwatnymi (racjonalnymi). W swoim założeniu została stworzona do wykorzystania jej w ramach pomocy samemu sobie.
Sprowadza się do przepuszczenia swojego przekonania przez filtr 5 pytań.
- Czy to przekonanie jest oparte na faktach?
- Czy to przekonanie chroni moje życie lub zdrowie?
- Czy to przekonanie ułatwia mi osiągać bliższe lub dalsze cele?
- Czy to przekonanie pomaga uniknąć lub rozwiązywać konflikty?
- Czy to przekonanie pozwala mi się czuć tak, jak chcę?
Jeżeli na chociaż trzy z powyższych pytań odpowiesz „tak” oznacza to, że Twoje przekonanie jest racjonalne. Trzy odpowiedzi na „nie” świadczą o tym, że nie jest ono racjonalne i należy je zmienić.
Przejdźmy zatem do praktyki i zweryfikujmy tą metodą twierdzenie: „Ta epidemia zniszczy moje życie”:
1. Czy to przekonanie jest oparte na faktach?
Nie – to nie jest fakt, a jedynie przypuszczenie/wyobrażenie
2. Czy to przekonanie chroni moje życie lub zdrowie?
Nie – raczej je niszczy, powodując stres i napięcie
3. Czy to przekonanie ułatwia mi osiągać bliższe lub dalsze cele?
Nie – raczej blokuje moje działania lub powoduje, że działam emocjonalnie zamiast racjonalnie
4. Czy to przekonanie pomaga uniknąć lub rozwiązywać konflikty?
Nie – raczej powodując u mnie niepokój prowokuje nowe
5. Czy to przekonanie pozwala mi się czuć tak, jak chcę?
Nie – zdecydowanie to nie jest ten stan, którego potrzebuję
Już Tobie pozostawię przepuszczenie przez ten filtr twierdzenia „Ta epidemii powoduje, że powinienem być bardziej otwarty na nowe sytuacje i działać bardziej elastycznie/niestandardowo”.